Wyznaczanie ładunku właściwego e/m elektronu
Zagadnienia do opracowania.
- Ładunek punktowy w polach elektrycznym i magnetycznym:
- wielkości charakteryzujące pola elektryczne i magnetyczne;
- ruch cząstek naładowanych w polach elektrycznym i magnetycznym:
- siła elektrostatyczna,
- energia potencjalna ładunku w polu elektrostatycznym,
- siła Lorentza;
- pole magnetyczne przewodników z prądem :
- obwodu kołowego,
- solenoidu,
- cewek Helmholtza;
- prawo Biota-Savarta-Laplace’a.
- Metody wyznaczania ładunku właściwego e/m elektronu:
- ogniskowanie wiązki elektronów w podłużnym polu magnetycznym;
- metoda pól poprzecznych (Thomsona).
- Budowa i zasada działania działa elektronowego.
- Układ doświadczalny do wyznaczania ładunku właściwego e/m elektronu metodą Thomsona.
- Atom argonu:
- konfiguracja elektronowa i poziomy energetyczne;
- energia wzbudzenia, energia jonizacji;
- przejścia elektronowe w argonie.
- Zderzenia sprężyste i niesprężyste elektronów z atomami gazów.
Zestaw przyrządów.
- Zasilacz prądowy cewek Helmholtza.
- Miernik uniwersalny (amperomierz).
- Układ cewek Helmholtza.
- Lampa z działem elektronowym.
- Regulowany zasilacz napięciowy: 6,3 VAC; 0 – 50 VDC; 0 – 600 VDC.
- Miernik uniwersalny (woltomierz).
Działo elektronowe spełnia niemieckie przepisy bezpieczeństwa z dnia 8 stycznia 1987 roku (§5(2) – RöV) dotyczące dozwolonych dawek promieniowania rentgenowskiego w działach elektronowych.
Literatura.
- D. Halliday, R. Resnick, J. Walker – „Podstawy fizyki”,T. 3, PWN, Warszawa 2005.
- R. P. Feynman – „Feynmana wykłady z fizyki”, T.2.1., PWN, Warszawa 2004.
- H. A. Enge, M. R. Wehr, J. A. Richards – „Wstęp do fizyki atomowej”, PWN, Warszawa 1983.
- Z.Leś – „Wstęp do spektroskopii atomowej ”, PWN, Warszawa Kraków, 1972.
- J. Ginter – „Wstęp do fizyki atomu, cząsteczki i ciała stałego”, PWN, Warszawa 1996.
- F. Kaczmarek – „Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki dla zaawansowanych”, PWN, Warszawa 1986.
- T. Wicka – „Wyznaczanie ładunku właściwego e/m elektronu”, praca magisterska UG, 2009.
- PHYWE Systeme GmbH&Co – ”Physics Laboratory Experiments”, manuals : 06959.00, 06960.00, set P2510200.
- J. Sobelman – “Atomic Spectra and Radiative Transition”, Springer, 1979.
- S. Bashkin, J.D. Stoner – “Atomic Energy – Level and Grotrian Diagrams”, Vol. II, North-Holland Publishing Company 1978.
- F. J. Bueche – “Principles of Physics”, Springer , New York 2002.
- B.H. Brandsen – “Physics of Atoms and Molecules”, Longman Scientific&Technical, Harlow 1994.
- W. Demtröder – “Atoms, Molecules and Photons”, Springer Verlag, Berlin 2006.
- E.W. Mc Daniel – “Atomic Collisions– Electron&Photon Projectiles”, John Wiley&Sons, New York 1989.
- F.W. Sears, H.D. Young, M.W. Zemansky – “University Physics”, Pearson Addison–Wesley, San Francisco 2004.
- R.P. Feynman, R. Leighton, M. Sands – “The Feynman Lectures on Physics”, Wesley 2005.